UNG THƯ CỔ TỬ CUNG VÀ TẦM QUAN TRỌNG CỦA XÉT NGHIỆM
HPV GENOTYPE REALTIME PCR
Bài viết được cố vấn chuyên môn bởi CN. Võ Thị Đoàn Trang - Trưởng Khoa Xét nghiệm, BVQT Phương Châu và KS. Trần Thị Thanh Thúy - Khoa Xét Nghiệm, BVQT Phương Châu
Ở giai đoạn đầu, ung thư cổ tử cung không có triệu chứng rõ ràng và hầu hết người bệnh được chẩn đoán phát hiện bệnh ở giai đoạn muộn. Lúc này, việc điều trị khá khó khăn và phức tạp, thậm chí tước đi thiên chức làm mẹ của phụ nữ hay đe dọa tính mạng. Tuy vậy, bệnh hoàn toàn có thể phòng ngừa nếu được thăm khám và thực hiện tầm soát ung thư định kỳ bằng các xét nghiệm phù hợp theo chỉ định của bác sĩ.
.jpg)
1. Ung thư cổ tử cung là gì?
Ung thư cổ tử cung (UTCTC) là một bệnh lý ác tính phát sinh từ các tế bào của cổ tử cung. Đây là loại ung thư phổ biến ở phụ nữ, đứng hàng thứ hai trên thế giới sau ung thư vú. Độ tuổi phụ nữ thường mắc UTCTC là từ 30 – 59 tuổi, nhiều nhất là độ tuổi từ 48 – 52 tuổi.
.jpg)
2. Nguyên nhân gây ra ung thư cổ tử cung
HPV (Human papillomavirus) - virus lây truyền qua đường tình dục ở người đã được chứng minh có mối liên quan với ung thư cổ tử cung, đặc biệt các chủng (hay còn gọi là type) nguy cơ cao như HPV type 16, 18,…
Loại virus này có thể làm chuyển đổi tế bào cổ tử cung bình thường thành bất thường. Sau nhiều năm, tế bào bất thường này có thể chuyển thành ung thư nếu không được phát hiện và điều trị.
Tế bào bất thường đôi khi được gọi là tế bào tiền ung thư bởi vì chúng không bình thường nhưng không hẳn là tế bào ung thư. Ngoài ra, ung thư cổ tử cung cũng không có tính di truyền như nhiều căn bệnh khác.
Ung thư cổ tử cung không có triệu chứng điển hình. Vì vậy, người bệnh không thể cảm nhận hay tự nhận biết được mình có bị nhiễm HPV hay không, hoặc tế bào ở cổ tử cung mình có bị biến đổi hay không.
.jpg)
3. Tầm soát ung thư cổ tử cung như thế nào?
.jpg)
Tại BVQT Phương Châu, có thể thực hiện tầm soát ung thư cổ tử cung bằng cách làm xét nghiệm tầm soát định kỳ như xét nghiệm HPV genotype Realtime PCR
HPV genotype Realtime PCR là xét nghiệm sử dụng kỹ thuật Sinh học phân tử để phát hiện đoạn gen đặc hiệu của HPV - loại virus có thể làm biến đổi tế bào cổ tử cung thành bất thường. Đây là kỹ thuật tiên tiến và chính xác nhất để chẩn đoán liệu người bệnh có nhiễm HPV hay không.
Đối với phụ nữ từ 30 tuổi trở lên, nên làm HPV genotype Realtime PCR đồng thời với xét nghiệm tế bào học bằng phương pháp Liqui prep (tìm kiếm những tế bào bất thường trên cổ tử cung mà những tế bào đó có thể chuyển thành ung thư).
4. Xét nghiệm HPV genotype Realtime PCR và ý nghĩa
Virus HPV có hơn 100 type, trong đó có 40 type được biết lây qua quan hệ tình dục. Các type HPV lây truyền qua đường tình dục được chia thành hai nhóm:
- Nhóm HPV nguy cơ cao gây ung thư cổ tử cung gồm:
+ Nguy cơ rất cao: 16, 18 (phổ biến nhất gây ung thư cổ tử cung)
+ Nguy cơ cao: 26, 31, 33, 35, 39, 45, 51, 52, 56, 58, 59, 66, 68
- Nhóm HPV nguy cơ thấp: 6, 11, nhóm 42-43-44 (gây u nhú, mụn cóc ở bộ phận sinh dục)
Kết quả của loại xét nghiệm này cho biết người bệnh có nhiễm HPV hay không, nếu có thì thuộc nhóm nguy cơ nào và type virus HPV là type nào.
Từ kết quả xét nghiệm HPV, bác sĩ sẽ cân nhắc dựa vào kết quả xét nghiệm tế bào cổ tử cung, yếu tố nguy cơ, tuổi tác, tiền sử để xác định nguy cơ bị ung thư cổ tử cung hiện tại và tương lai. Từ đó chỉ định người bệnh làm các xét nghiệm tiếp theo hoặc có kế hoạch điều trị, theo dõi thích hợp.
Với sự phát triển và yêu cầu trong chẩn đoán ung thư cổ tử cung ngày càng cao, nay xét nghiệm HPV genotype Realtime PCR tại Trung tâm Sinh học phân tử - BVQT Phương Châu đã có thêm 4 type mới: 53, 73, 81, 82. Điều này đã góp phần mở rộng phạm vi xác định các type HPV trong việc chẩn đoán và điều trị cho người bệnh với chi phí không thay đổi so với trước đây.
Trong đó, type 53, 73 và 82 là 3 type được xếp vào nhóm “nguy cơ cao” sinh ung thư, lây truyền qua đường tình dục. Những type này có khả năng tích hợp DNA vào hệ gene người, làm rối loạn quá trình nhân lên của tế bào chủ, gây ra hiện tượng tăng sinh và bất tử hóa tế bào – là hiện tượng tế bào có thể phân chia không giới hạn và không bị lão hóa như các tế bào bình thường, từ đó hình thành các khối u ác tính. Đa số các trường hợp nhiễm HPV chỉ là thoáng qua, không có triệu chứng và sẽ tự đào thải được virus ra khỏi cơ thể. Số còn lại nhiễm HPV kéo dài trên 12 tháng có nguy cơ tiến triển từ từ thành các u tân sinh trong biểu mô của cổ tử cung, âm hộ, hậu môn,.. thường là các tổn thương tiền ung thư và cuối cùng là ung thư xâm lấn.
Riêng type 81 là type thuộc nhóm “nguy cơ thấp”, type HPV thuộc nhóm nguy cơ này chỉ gây những mụn cóc hoặc khối u lành tính. Bộ gene của chúng năm ngoài nhiễm sắc thể chủ.
Trung Tâm sinh học phân tử Phương Châu tự hào là nơi cung cấp các xét nghiệm cao cấp, mở rộng và mang lại các giá trị dịch vụ đạt chuẩn chất lượng cao với quy trình kiểm soát chất lượng nghiêm ngặt từ đầu vào của mẫu bệnh phẩm đến đầu ra của kết quả xét nghiệm kết hợp với sử dụng hệ thống thiết bị Realtime PCR hiện đại. Thiết bị này được bảo trì, hiệu chuẩn định kỳ, sinh phẩm hóa chất đạt chứng nhận IVD (*). Bên cạnh đó, trung tâm còn sở hữu đội ngũ nhân sự giàu kinh nghiệm, chuyên môn cao, được đào tạo và cập nhật liên tục các kiến thức mới về lĩnh vực Sinh học phân tử.
*Chứng nhận IVD: là tiêu chuẩn áp dụng với các sinh phẩm, thiết bị dùng trong xét nghiệm chẩn đoán, phục vụ quá trình điều trị bệnh trên người. IVD đánh giá chất lượng, giúp gia tăng độ tin cậy của sản phẩm y tế.
THÔNG TIN LIÊN HỆ:
🏩 BỆNH VIỆN QUỐC TẾ PHƯƠNG CHÂU
📍 Địa chỉ: 300 Nguyễn Văn Cừ (nối dài), P. An Khánh, Q. Ninh Kiều, TP. Cần Thơ
☎ Tổng đài hỗ trợ tư vấn: 1900 54 54 66 (nhấn phím 1)
📲 Đặt lịch hẹn khám các chuyên khoa tại Phương Châu qua số 0907 939 346 hoặc link: https://bit.ly/PCDatlichkham