MÀU SẮC PHÂN, NƯỚC TIỂU VÀ CHẤT NÔN CỦA BÉ NÓI LÊN ĐIỀU GÌ?
BS. Trần Bích Phượng – Khoa Nhi – Sơ Sinh BVQT Phương Châu Sóc Trăng
1.Phân biệt màu sắc phân ở trẻ sơ sinh
Phân su là lần ị đầu tiên của trẻ sơ sinh. Loại phân dính, dày và có màu xanh đậm. Phân su là sự tích tụ của biểu mô ruột bị bong tróc, cặn bã do nuốt phải nước ối, lông tơ, chất nhầy và mật trong ruột thai nhi. Trẻ sơ sinh thường đi phân su trong vài giờ và ngày đầu sau khi sinh. Nhưng một số trẻ sơ sinh đi phân su khi còn trong bụng mẹ vào cuối thai kỳ .
Trẻ sơ sinh đã đi tiểu và đi ngoài ít nhất một lần phân một cách tự nhiên. Hầu hết tất cả trẻ đủ tháng sẽ đi tiểu và đi ngoài ít nhất một lần phân trong 24 giờ đầu đời. Khi quá trình đi phân diễn ra lâu hơn thời gian này, các bác sĩ sẽ kiểm tra và tìm hiểu nguyên nhân, có thể là do tắc ruột, hậu môn kém phát triển hoặc phân bị mắc kẹt
Trẻ sơ sinh của bạn sẽ tiếp tục đi ngoài phân su trong khoảng ngày đầu tiên, nhưng nếu trẻ bú tốt, bạn sẽ nhận thấy rằng trong một vài ngày, phân sẽ chuyển từ màu đen sang xanh đậm rồi chuyển sang màu vàng.
- Trẻ sơ sinh bú sữa mẹ thường đi ị ra phân trông giống như mù tạt, chảy nước với một ít hạt giống màu trắng.
- Trẻ bú sữa công thức có thể có phân ít nước hơn, thường nhão và có màu vàng hoặc rám nắng.
Nhiều bậc cha mẹ lo lắng nếu thấy phân có màu xanh lá cây chứ không phải màu vàng. Thật ra, tất cả các tông màu đất đều ổn, từ vàng đến xanh lá cây đến nâu.
Tuy nhiên, với 2 màu phân sau đây, ba mẹ cần phải hết sức lưu ý:
- Màu trắng: có thể là dấu hiệu của bệnh gan nghiêm trọng.
- Màu đỏ: Mặc dù máu trong phân của em bé có thể chỉ đơn giản là do em bé nuốt phải khi sinh hoặc có thể do chảy máu núm vú của mẹ, nhưng cũng có khả năng bé xuất huyết từ đường tiêu hóa nên việc nhờ bác sĩ kiểm tra em bé là điều nên làm.
Gọi cho bác sĩ hoặc nhân viên y tế ngay lập tức nếu:
‐ Bé có các triệu chứng mới như nôn trớ.
‐ Phân có máu tươi, phân đen (trừ phân su của trẻ).
‐ Phân trắng hoặc xám.
‐ Con bạn đi ngoài số lần hoặc số lượng phân nhiều hơn bình thường.
‐ Phân của bé có một lượng lớn chất nhầy hoặc nước trong đó.
‐ Phân của bé cứng, hoặc bé phải cố gắng đi ngoài
Tài liệu tham khảo: https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3762039/
2.Nguyên nhân dẫn đến nôn mửa ở bé và màu sắc chất nôn ba mẹ cần lưu ý
Nôn mửa có thể có lợi trong trường hợp để loại bỏ các chất độc hại đã nuốt phải. Tuy nhiên, nôn thường là do rối loạn. Thông thường, các rối loạn này tương đối vô hại, nhưng đôi khi nôn mửa là dấu hiệu của một vấn đề nghiêm trọng, chẳng hạn như tắc nghẽn trong dạ dày hoặc ruột hoặc tăng áp lực trong hộp sọ (tăng áp nội sọ)
Ở trẻ sơ sinh và trẻ sơ sinh, những nguyên nhân phổ biến nhất của nôn trớ bao gồm
‐ Viêm dạ dày ruột (nhiễm trùng đường tiêu hóa) do vi rút
‐ Bệnh trào ngược dạ dày thực quản
Hoặc các nguyên nhân khác:
‐ Hẹp môn vị: Nôn mửa dữ dội xảy ra ngay sau tất cả các lần bú
‐ Dị tật bẩm sinh gây hẹp hoặc tắc nghẽn đường tiêu hóa:
+ Chậm trễ lần đi tiêu đầu tiên (gọi là phân su), bụng sưng to.
+ Chất nôn màu xanh lá cây hoặc vàng tươi xuất hiện trong 24–48 giờ đầu (nếu đường tiêu hóa bị tắc nghẽn).
+ Thường xảy ra ở trẻ sơ sinh bị hội chứng Down hoặc mẹ có đa ối trong tử cung khi mang thai.
‐ Rối loạn chuyển hóa: Chất nôn màu xanh lá cây hoặc vàng tươi, bụng sưng lên và có máu trong phân.
Trong trường hợp trẻ nôn ra máu, giống bã cà phê hoặc có màu xanh lục tươi, gia đình nên đưa bé đến bác sĩ để được kiểm tra và điều trị.
Tài liệu tham khảo: https://www.msdmanuals.com/home/children-s-health-issues/symptoms-in-infants-and-children/vomiting-in-infants-and-children#v1084134
3.Màu sắc nước tiểu của con biểu hiện điều gì?
Ở một đứa trẻ khỏe mạnh, nước tiểu có màu vàng nhạt đến đậm. Thường trong 24 giờ đầu bé sẽ đi tiểu ướt tã ít nhất 1 lần (Màu càng đậm thì nước tiểu càng đậm đặc; nước tiểu sẽ đặc hơn khi con bạn bú ít)
Trong tuần đầu tiên sau khi sinh, bạn có thể thấy vết màu hồng hoặc đỏ gạch trên tã, thường bị nhầm với máu. Trên thực tế, vết này thường là dấu hiệu của nước tiểu cô đặc, có màu hơi hồng. Miễn là em bé làm ướt ít nhất bốn tã mỗi ngày, ba mẹ sẽ không cần phải lo lắng quá nhiều về điều này. Nếu vết ố hồng vẫn còn, hãy hỏi thêm ý kiến từ các bác sĩ.
Bé gái sơ sinh có thể có một đốm máu nhỏ ở tã, cũng thường xảy ra trong tuần đầu tiên sau khi sinh; máu này là do nội tiết tố của mẹ ảnh hưởng đến tử cung của em bé.
Tuy nhiên, sau thời gian đó, việc phát hiện máu trong nước tiểu hoặc tã của bé sẽ là điều bất thường. Đó có thể là vết loét do hăm, nhưng cũng có thể là một vấn đề nghiêm trọng hơn. Nếu tình trạng chảy máu này đi kèm với các triệu chứng khác như đau bụng, bú kém, nôn mửa, sốt hoặc chảy máu ở các khu vực khác, ba mẹ cần ngay lập tức đưa con đến cơ sở y tế
Tài liệu tham khảo: https://www.healthychildren.org/English/ages-stages/baby/Pages/Babys-First-Days-Bowel-Movements-and-Urination.asp