HEN NHŨ NHI
BS. CK II. Nguyễn Thị Tuyết Minh và nhóm Bác sĩ Hô hấp Miễn dịch Dị ứng Nhi, BVQT Phương Châu
1. Hen nhũ nhi là gì?
Hen nhũ nhi là tình trạng đường thở và phổi của bé dễ dàng bị viêm khi tiếp xúc với các yếu tố kích ứng như : hít phải các dị ứng nguyên, tiếp xúc với lạnh, hay các tác nhân nhiễm trùng hô hấp khác.
Hen nhũ nhi gây triệu chứng khó chịu, làm ảnh hưởng hoạt động vui chơi, thể lực, học tập và giấc ngủ của trẻ. Ở một số trẻ có tình trạng hen chưa kiểm soát, có thể xảy ra những cơn hen nặng, nguy hiểm. Bệnh lý này cũng là một trong những nguyên nhân hàng đầu khiến trẻ phải đi khám bệnh, phải nghỉ học,…
Hen nhũ nhi không thể chữa khỏi triệt để trong 1 lần điều trị. Bệnh có tính lập lại. Nhưng với một chiến lược điều trị đúng, hợp lý, sự phối hợp tốt giữa gia đình và thầy thuốc, chúng ta hoàn toàn có thể kiểm soát được triệu chứng, không để xảy ra tình trạng nặng và chờ ổn định dần khi trẻ lớn lên.
.jpg)
2. Hen nhũ nhi có những dấu hiệu gì ?
Bé ho tái diễn, nặng lên sau những đợt nhiễm trùng hô hấp, thay đổi thời tiết, khò khè, khó thở. Nặng hơn, trẻ có thể thở nhanh, co lõm ngực, suy hô hấp, …
Hậu quả của tình trạng ho, khò khè kéo dài, trẻ bị mất ngủ, giảm hoạt động vui chơi, thể lực, mệt mỏi vì thiếu ngủ, dễ nhiễm trùng hô hấp tái đi tái lại, kéo dài,…
3. Khi nào cần đưa trẻ đi khám bệnh ?
Các bà mẹ cần đưa trẻ đi khám bệnh ngay khi nghi ngờ trẻ bị hen nhũ nhi. Chẩn đoán và điều trị sớm, kịp thời giúp kiểm soát triệu chứng và tránh cơn nặng. Chúng ta đưa trẻ đi khám khi :
- Ho liên tục hay từng lúc, nặng lên khi vận động.
- Khò khè
- Thở nhanh.
- Khó thở, thở co lõm ngực.
- Dấu hiệu nhiễm trùng hô hấp tái diễn gần, nhiều lần.
.jpg)
4. Các dấu hiệu của cơn hen nặng, phải đến ngay phòng cấp cứu:
- Khó thở, thở nhanh co lõm ngực.
- Nói ngắt quãng, không liên tục câu.
- Thở bằng cơ bụng.
- Thở kèm phập phồng cánh mũi.
Khi trẻ đã được thăm khám và chẩn đoán hen nhũ nhi, ba mẹ hãy cùng bác sĩ lập kế hoạch (plan) điều trị cho bé để đạt được kiểm soát triệu chứng, không xảy ra cơn nặng, giảm nhập viện, giảm nghỉ học vì bệnh, giảm số lượng thuốc dùng ít nhất có thể,…
5. Nguyên nhân của hen nhũ nhi:
- Yếu tố gia đình phát triển cơ địa dị ứng.
- Cha mẹ bị hen đến nay.
- Tiếp xúc với một số yếu tố môi trường như: khói thuốc lá, ô nhiễm không khí,…
- Ở trẻ hen nhũ nhi, hệ miễn dịch tăng nhạy cảm, dẫn đến đường thở dễ viêm, tăng co thắt, tăng xuất tiết đàm khi tiếp xúc với các yếu tố kích ứng. Các yếu tố kích ứng gồm có;
+ Nhiễm virus đường hô hấp như cảm lạnh,…
+ Tiếp xúc với chất ô nhiễm không khí như khói thuốc lá,…
+ Tiếp xúc dị ứng nguyên như; mạt nhà,, lông thú cưng, len, nấm mốc,..
+ Hoạt động thể lực.
+ Thay đổi thời tiết,…
6. Một số yếu tố nguy cơ làm hen nhũ nhi dễ nặng và khó kiểm soát:
- Tiếp xúc khói thuốc lá thường xuyên.
- Có cơ địa dị ứng; mày đay, dị ứng thức ăn, viêm mũi dị ứng,..
- Tiền sử gia đình (cha, mẹ) có hen hoặc dị ứng.
- Sống trong môi trường đông đúc và ô nhiễm.
- Béo phì.
- Nhiễm trùng hô hấp, trào ngược dạ dày thực quản đi kèm.
7. Biến chứng:
- Cơn hen nặng, suy hô hấp, thiếu oxy phải xử trí cấp cứu.
- Mất ngủ, mệt mỏi.
- Ảnh hưởng hoạt động vui chơi, thể lực, nghỉ học và ảnh hưởng học tập
- Ảnh hưởng chức năng phổi nếu hen không kiểm soát.
8. Phòng bệnh:
.jpg)
- Cùng Bác sĩ lập kế hoạch theo dõi và điều trị chu đáo cho trẻ.
- Phòng tránh yếu tố kích ứng là cách phòng bệnh hen nhũ nhi hiệu quả nhất;
- Giảm tối đa cơ hội trẻ bị tiếp xúc yếu tố kích ứng: tránh tiếp xúc dị ứng nguyên, mầm bệnh hô hấp, chất kích ứng có thể gây khởi phát cơn hen.
- Tránh khói thuốc lá.
- Khuyến khích trẻ duy trì hoạt động thể lực.
- Kiểm soát cân nặng, tránh béo phì.
- Điều trị bệnh đi kèm: nhiễm trùng hô hấp, trào ngược dạ dày thực quản,…
- Ba mẹ cần nhớ rõ khi nào đưa trẻ đến bác sĩ khi trẻ có cơn cấp, cần tái khám hen định kỳ đúng hẹn của Bác sĩ Hô hấp mỗi 2 tháng dù trẻ không có cơn hen, tuân thủ dự phòng hen khi có chỉ định.
Hen nhũ nhi là bệnh lý thường gặp, triệu chứng thay đổi theo từng trẻ, từng giai đoạn nên rất cần sự phối hợp theo dõi, điều trị giữa gia đình và bác sĩ.
9. Lợi ích của trẻ bị hen nếu được phát hiện và có chiến lược quản lý phù hợp:
- Cải thiện chất lượng cuộc sống
- Cải thiện các triệu chứng hen
- Cải thiện giới hạn vận động thể chất
- Cải thiện tuân thủ điều trị, biết sử dụng thuốc hen tại nhà đúng cách
- Giảm tần suất nhập viện cấp cứu vì hen
- Giảm chi phí y tế liên quan đến hen
---------------
Phòng khám HÔ HẤP MIỄN DỊCH DỊ ỨNG PHƯƠNG CHÂU với đội ngũ Bác sĩ được đào tạo chuyên sâu, sở hữu máy đo chức năng hô hấp, hệ thống xét nghiệm dị ứng đầy đủ. Cùng bác sĩ Phương Châu đánh bay cơn hen, bảo vệ lá phổi sạch của các bạn nhỏ. Hãy để chúng tôi được có cơ hội được đồng hành, chăm sóc, điều trị thành công nhiều hơn nữa những trẻ có vấn đề về hô hấp và hen.
Tổng đài 1900 54 54 66 hỗ trợ những thông tin cần thiết.