• Nhóm

  Phụ Khoa

• Lượt xem

  2395

ĐỐT LẠC NỘI MẠC TRONG CƠ TỬ CUNG (ADENOMYOSIS)

BẰNG SÓNG CAO TẦN (RFA)

Bài viết được cố vấn chuyên môn bởi BS. CKII. Nguyễn Duy Linh – Giám đốc Chuyên Môn TĐYT Phương Châu

Lạc nội mạc trong cơ tử cung (Adenomyosis) là một trong những nguyên nhân khiến cho các chị em đau bụng dữ dội mỗi khi tới tháng. Giờ đây, đã có phương pháp điều trị bệnh này mà KHÔNG CẦN PHẪU THUẬT được Cục quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Hoa Kỳ (FDA) công nhận mang lại hiệu quả tối ưu và giữ lại khả năng sinh sản cho các chị em.

1. Adenomyosis là gì?

Adenomyosis là bệnh lý xảy ra khi mô từ lớp nội mạc tử cung (lớp lót bên trong lòng tử cung mà mỗi tháng khi hành kinh sẽ bong ra tạo thành máu kinh) hiện diện bên trong thành cơ của tử cung. Và tình trạng này có thể làm cho tử cung dày lên, to lên và có thể tăng kích thước gấp 2-3 lần. Adenomyosis có thể gây ra tình trạng: đau bụng kinh nhiều hay đau dữ dội, kinh nguyệt ra nhiều hoặc kéo dài, đôi khi ra máu cục, có thể gây ra đau, trằn nặng vùng chậu.

2. Dấu hiệu và triệu chứng của Adenomyosis?

Khoảng 1 trong số 3 phụ nữ bị Adenomyosis mà không có triệu chứng. Số phụ nữ còn lại sẽ có một số dấu hiệu và triệu chứng, như:

     - Thống kinh (đau bụng dữ dội khi hành kinh)

     - Ra máu kinh nhiều

     - Ra máu kinh bất thường

     - Đau bụng vùng chậu có hoặc không có cơn đau thắt dữ dội.

     - Đau khi quan hệ tình dục

     - Hiếm muộn, mong con

     - Tử cung to (bụng to dần lên)

     - Đầy hơi hoặc trướng bụng (bụng Adenomyosis)

3. Adenomyosis được điều trị như thế nào?

Do Adenomyosis bị tác động bởi nội tiết tố, estrogen, điều này sẽ thúc đẩy sự phát triển của các mô nội mạc tử cung. Vì vậy, các triệu chứng của Adenomyosis thường sẽ tự thoái lui sau khi chị em mãn kinh. Trong khi chờ đợi đến khi mãn kinh, có nhiều phương pháp điều trị nội khoa nhằm làm giảm các triệu chứng thống kinh hay ra kinh bất thường bằng các loại thuốc như: thuốc giảm đau, thuốc nội tiết progesterone hay thuốc ngừa thai hay thuốc làm giảm ra huyết bất thường như Tranexamic acid…

Những trường hợp điều trị nội khoa không hiệu quả, bệnh nhân vẫn còn đau bụng kinh nhiều, hay ra huyết âm đạo nhiều hoặc kéo dài…lúc này cần phải thực hiện các loại thủ thuật hoặc phẫu thuật để điều trị, như: đốt hủy nội mạc tử cung hay đốt lạc nội mạc trong cơ tử cung bằng sóng cao tần (RFA) hay phẫu thuật…

4. Đốt lạc nội mạc trong cơ tử cung bằng sóng cao tần là gì?

Đây là giải pháp "xâm lấn tối thiểu" điều trị lạc nội mạc trong cơ tử cung (bệnh cơ tuyến tử cung hay Adenomyosis), giúp hạn chế việc cắt bỏ tử cung khi còn quá trẻ, cho phép chị em phụ nữ bảo tồn tử cung và giữ lại khả năng sinh sản.

Đốt lạc nội mạc trong cơ tử cung (Adenomyosis) bằng sóng cao tần còn được gọi là kỹ thuật RFA (Radio Frequency Ablation), là phương pháp sử dụng nhiệt để tiêu hủy khối Adenomyosis. Dòng điện từ máy được truyền vào khối Adenomyosis qua một điện cực dạng kim (needle electrode), dòng sóng âm thanh được truyền vào đầu kim và sinh nhiệt. Nhiệt lượng sẽ làm khô mô xung quanh dẫn đến làm mất nước trong tế bào và hoại tử mô, giúp phá hủy khối lạc nội mạc trong cơ tử cung.

Phương pháp này được Cục quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Hoa Kỳ (FDA) công nhận từ năm 2012, được áp dụng rộng rãi tại các Hoa Kỳ, các nước Châu Âu và châu Á.

Trong thực tế, theo các báo cáo từ các nghiên cứu cho thấy, kỹ thuật này giúp làm giảm thể tích tử cung từ 55.2-64.9%, giảm thể tích khối adenomyosis từ 64.9-93.1% sau 12 tháng điều trị. Giảm triệu chứng thống kinh từ 50-81.7%, rối loạn kinh nguyệt 40-80.2% và thiếu máu từ 55.6-78.5% [1]. Đây là phương pháp có nhiều triển vọng, phù hợp với các phụ nữ bị Adenomyosis nhưng con trẻ, vẫn còn ý định sinh con hay mong muốn không phải phẫu thuật cũng như mong muốn bảo tồn được tử cung.
 

5. RFA lạc nội mạc trong cơ tử cung được thực hiện thế nào?

RFA Adenomyosis là thủ thuật được thực hiện qua ngã âm đạo dưới hướng dẫn của siêu âm ngã bụng, hoặc thực hiện qua ngã nội soi ổ bụng. Một kim đốt sóng cao tần được đưa đến đúng vị trí lạc nội mạc trong cơ tử cung. Máy đốt sóng cao tần sẽ được khởi động và thực hiện theo chế độ đã cài đặt sẵn để tạo ra một nhiệt lượng > 60⁰C, giúp phá hủy mô lạc nội mạc trong cơ tử cung.

Trong quá trình chuẩn bị, bệnh nhân sẽ được tư vấn nhập viện trước 1 ngày để thực một số xét nghiệm cũng như thăm khám nội khoa, tiền mê trước khi làm thủ thuật, giúp cho thủ thuật được thực hiện an toàn hơn. Thời gian thực hiện thủ thuật thông thường sẽ từ 10 - 45 phút tùy theo kích thước, vị trí và mức độ khó của khối Adenomyosis. Sau thủ thuật bệnh nhân sẽ được thăm khám, siêu âm kiễm tra lại và xuất viện chỉ sau 1 ngày thực hiện thủ thuật.

Sau thủ thuật bệnh nhân sẽ cải thiện tình trạng thống kinh và tình trạng ra kinh nhiều hay ra kinh bất thường. Đây là thủ thuật an toàn cao, đã được FDA (Cục quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Hoa Kỳ) chấp thuận cho áp dụng điều trị nhiều năm nay.

6. RFA lạc nội mạc trong cơ tử cung có đau không?

Hoàn toàn không đau.

Thủ thuật đốt Adenomyosis bằng sóng cao tần được thực hiện với phương pháp giảm đau là Gây tê tủy sống. Vì vậy, trong suốt quá trình thực thiện thủ thuật, bệnh nhân sẽ hoàn toàn không có cảm giác đau. Sau thủ thuật vài giờ bệnh nhân sẽ có thể đi lại và hoạt động hầu như bình thường, có thể không đau hoặc chỉ có cảm giác đau nhẹ sau thủ thuật, có thể không cần dùng thuốc giảm đau hoặc chỉ cần dùng một loại thuốc giảm đau thông thường là đủ tác dụng.

7. Cần theo dõi hay tuân thủ gì sau khi làm thủ thuật?

     - Sau khi thực hiện thủ thuật đốt sóng cao tần một số bệnh nhân có thể gặp số triệu chứng như: sốt nhẹ, ra ít huyết âm đạo, đau trằn bụng dưới…các triệu chứng này thường nhẹ, tự khỏi hoặc bác sĩ có thể sử dụng một số thuốc để cải thiện các triệu chứng trên.

     - Sau khi xuất viện, bệnh nhân cần tiếp tục theo dõi các triệu chứng trên và nên quay lại bệnh viện ngay để kiểm tra khi các triệu chứng sốt hoặc đau bụng ngày càng tăng để loại trừ biến chứng tổn thương ruột muộn (tỉ lệ xảy ra rất hiếm, thường có thể xảy ra 1-4 tuần sau thủ thuật, nguyên nhân do ruột bị dính vào trong tử cung trước đây nên có thể bị ảnh hưởng khi làm thủ thuật).

     - Sinh hoạt nhẹ nhàng, dừng các hoạt động thể thao, hạn chế những công việc nặng nhọc, gắng sức.

     - Ăn uống điều độ, nghĩ ngơi hợp lý.

     - Vệ sinh âm hộ, âm đạo sạch sẽ, tránh viêm nhiễm.

     - Hạn chế quan hệ vợ chồng trong tuần đầu tiên hoặc khi vẫn còn cảm giác khó chịu.

     - Tái khám định kỳ theo lịch hẹn sau: 2 tuần, 1 tháng, 3 tháng, 6 tháng và 12 tháng để BS kiểm tra tình trạng bệnh cũng như sẽ hướng dẫn phương pháp điều trị tiếp theo hay phòng ngừa Adenomyosis và lạc nội mạc tử cung vùng chậu tái phát (tình trạng hay đi kèm theo Adenomyosis).

🏩 Trung tâm Phụ Khoa Phương Châu - Chăm sóc sức khỏe phụ khoa chủ động cho người phụ nữ.

       - Đội ngũ bác sĩ chuyên gia đầu ngành, trên 20 năm kinh nghiệm trong nghề

       - Có mặt trên hệ thống Phương Châu: Cần Thơ – Sa Đéc – Sóc Trăng.

       - Quy trình khám và điều trị theo tiêu chuẩn quốc tế JCI (Joint Commission International)

       - Trang thiết bị hiện đại giúp tầm soát sớm các bệnh lý và khối u tiềm ẩn

       - Đặc biệt, chúng tôi rất quan tâm đến sự riêng tư và tối ưu hóa các biện pháp bảo vệ để các chị em an tâm hơn trong quá trình chăm sóc sức khỏe

THÔNG TIN LIÊN HỆ:

🏩 BỆNH VIỆN QUỐC TẾ PHƯƠNG CHÂU

📍 Địa chỉ: 300 Nguyễn Văn Cừ (nối dài), P. An Khánh, Q. Ninh Kiều, TP. Cần Thơ

☎ Tổng đài hỗ trợ tư vấn: 1900 54 54 66 (nhấn phím 1)

📲 Đặt lịch hẹn khám các chuyên khoa tại Phương Châu qua số 0907 939 346 hoặc link: https://bit.ly/PCDatlichkham

Tài liệu tham khảo:

[1] Zhang S, Wang K, Di A, Yu D, Yao T. Ultrasound-guided percutaneous microwave ablation of adenomyosis: a narrative review. Ann Palliat Med 2021;10(11):12003- 12011. doi: 10.21037/apm-21-3133