CÁC PHƯƠNG PHÁP CẬN LÂM SÀNG TẦM SOÁT UNG THƯ VÚ
1. Tầm soát ung thư vú là gì?
Tầm soát ung thư vú (UTV) là sử dụng các xét nghiệm sàng lọc để phát hiện các bất thường tại tuyến vú. Các xét nghiệm này được thực hiện ở giai đoạn chưa có triệu chứng lâm sàng. Dựa trên những bất thường này, các bác sĩ sẽ tiến hành các biện pháp chẩn đoán phát hiện sớm bệnh UTV.
.jpg)
Các phương pháp được áp dụng trong chương trình tầm soát UTV tại Việt Nam:
- Tự khám vú
- Khám lâm sàng tuyến vú
- Chụp X-quang tuyến vú
- Siêu âm tuyến vú
Trong trường hợp cần thiết, bác sĩ sẽ cho chụp cộng hưởng từ (MRI) và sinh thiết vú.
Xem thêm: Các bước kiểm tra tại nhà giúp phát hiện sớm ung thư vú
Mục tiêu của tầm soát là tăng tỷ lệ chẩn đoán sớm bệnh UTV. Từ đó làm tăng tỷ lệ điều trị khỏi và giảm tử vong.
Ung thư giai đoạn sớm có thể chữa khỏi bằng phương pháp đơn giản, ít tốn kém, ít tác dụng phụ. Điều này sẽ không ảnh hưởng đến chức năng tuyến vú và thẩm mỹ. Bệnh nhân có nhiều cơ hội lựa chọn nhiều cách thức điều trị hơn mà không phải xạ trị.
2. Vai trò của chẩn đoán hình ảnh trong tầm soát ung thư vú
Chẩn đoán hình ảnh có vai trò rất quan trọng và không thể thiếu trong tầm soát ung thư vú. Chụp X-quang và siêu âm tuyến vú là hai phương pháp đầu tay trong tầm soát UTV tại Việt Nam. Hai phương pháp này bổ trợ cho nhau nhằm mang lại hiệu quả chẩn đoán cao hơn.
3. Các phương pháp tầm soát ung thư vú
3.1. Chụp Mammography (chụp X-quang tuyến vú hay chụp nhũ ảnh)
.jpg)
Đây là phương pháp chụp X-quang đặc biệt, đóng vai trò quan trọng trong tầm soát UTV. Thủ thuật sử dụng tia X cường độ thấp chiếu vào các mô tuyến vú để thu lại hình ảnh. Qua hình ảnh thu được, bác sĩ có thể phát hiện các bất thường và khối u. Phát hiện có thể ở giai đoạn sớm, ngay cả khi bệnh nhân chưa sờ thấy.
.jpg)
Độ nhạy rất cao 98% trong mô vú thoái hóa mỡ. Nhũ ảnh có thể phát hiện các sang thương dạng vi vôi hóa. Đây là dạng ung thư vú giai đoạn sớm mà siêu âm không thấy.
Tuy nhiên, độ nhạy chỉ 30 – 48% trên mô vú dày. Vì vậy, nhũ ảnh hạn chế trong phát hiện ung thư vú ở mô vú dày. Phụ nữ Châu Á nói chung và Việt Nam nói riêng có mô vú dày.
Kỹ thuật chụp Mammography có những ưu điểm vượt trội như:
- Thời gian thực hiện nhanh
- Không xâm lấn
- Kết quả chính xác
- Chi phí hợp lý
Nhược điểm là hạn chế đánh giá trong các trường hợp tuyến vú đặc và đau khi thực hiện. Những phụ nữ trên 40 tuổi nên chụp nhũ ảnh 1 – 2 lần/năm.
3.2. Siêu âm tuyến vú
.jpg)
Là phương pháp chẩn đoán bằng cách tái tạo hình ảnh về cấu trúc bên trong tuyến vú. Phương pháp này khá phổ biến vì chi phí thấp, dễ thực hiện, không đau và không gây hại.
Siêu âm chẩn đoán bệnh lý tuyến vú có độ chính xác cao. Có thể chẩn đoán được những tổn thương nhỏ có đường kính dưới 5mm. Siêu âm có giá trị trong phát hiện ung thư vú sớm.
Ưu thế của siêu âm so với chụp Mammography vú là tránh cho bệnh nhân tiếp xúc với tia X. Vì thế, có thể chẩn đoán phù hợp cho nhiều đối tượng đặc biệt như:
- Phụ nữ mang thai
- Bệnh nhân nhạy cảm với tia X
- Trẻ em ở tuổi dậy thì
- Người bệnh có tuyến vú to, dày vì chụp Mammography không xác định rõ hình ảnh tổn thương.
Siêu âm còn giúp bệnh nhân cảm thấy dễ chịu hơn do không phải chịu sức ép vào vú khi phải chụp nhũ ảnh.
Có hai loại siêu âm tuyến vú: siêu âm đàn hồi mô và siêu âm Doppler
- Siêu âm đàn hồi mô đánh giá được độ cứng của tổn thương. Từ đó, giúp bổ sung thông tin về đặc tính của tổn thương, làm tăng khả năng chẩn đoán.
Các sang thương bệnh lý có thể có cùng đặc điểm hình dạng trên siêu âm. Nhưng độ cứng khác nhau chứng tỏ mức độ bệnh khác nhau. Sang thương càng cứng thì độ ác tính càng cao hơn. Khi đánh giá được độ cứng sẽ cung cấp thêm thông tin về bản chất của mô tổn thương đó.
Siêu âm đàn hồi tuyến vú giúp chẩn đoán chính xác hơn, tránh bỏ sót K vú, giảm sinh thiết không cần thiết.
- Siêu âm Doppler: hỗ trợ thêm cho đánh giá phổ mạch máu. Những khối u ác thường xuất hiện tăng sinh mạch máu nhiều. Siêu âm Doppler giúp đánh giá toàn diện sang thương hơn.
Bác sĩ có thể kết hợp siêu âm đàn hồi mô và siêu âm Doppler tuyến vú khi cần thiết.
.jpg)
3.3. Chụp MRI tuyến vú
Đây là phương pháp chẩn đoán được thực hiện trong những trường hợp cần thiết. MRI tuyến vú kỹ thuật chẩn đoán hình ảnh hiện đại. Phương pháp này giúp phát hiện UTV và bất thường khác ở tuyến vú có độ chính xác cao. Hình ảnh sẽ được hiển thị trên máy tính để bác sĩ đưa ra kết luận chính xác.
Với các chị em thì UTV là nỗi lo rất lớn. Vì đây là nguyên nhân hàng đầu gây tử vong ở phụ nữ. Việc quan tâm, lắng nghe cơ thể và tự phát hiện bệnh sớm ở giai đoạn đầu là rất quan trọng. Phát hiện sớm giúp tỷ lệ chữa khỏi lên đến 90% và giảm được các biến chứng nguy hiểm.
Những người có nguy cơ mắc bệnh cao nên cần được tầm soát sớm UTV bao gồm:
- Phụ nữ trên 40 tuổi
- Phụ nữ trong độ tuổi sinh sản, tiền mãn kinh, mãn kinh
- Tiền sử gia đình có bệnh lý ung thư vú, ung thư phụ khoa
- Phụ nữ đang có triệu chứng nghi ngờ ung thư vú như: đau ở vú, có cục u ở vú, chảy máu bất thường ngoài chu kỳ kinh nguyệt...
Là phụ nữ hãy yêu thương và trân quý sức khỏe bản thân mình các chị em nhé.
Tổng đài 1900 54 54 66 luôn sẵn sàng hỗ trợ giải đáp những thông tin cần thiết.